عفاف نامه

زلال احکام/ حکم شرعی مصرف ماهی مرده

خوردن ماهی با توجه به اینکه دارای مواد غذایی مفیدی است سفارش شده است.

این موجود دریایی كه در مناطق شمالی و جنوبی كشورمان یعنی مناطقی كه در كنار دریا واقع شده‌اند، جزء مواد اصلی و اساسی برنامه غذایی مردم این مناطق محسوب می‌شود.

و از آنجایی که ماهی دارای ارزش تغذیه ای بسیار بالایی است و اكثر مواد مغذی مفید و ضروری برای انسان را به تنهایی دارا است، خوردن آن در بین اکثر خانواده های ایرانی مرسوم است.

اما ناگفته نماند که این خوراکی فراگیر مثل دیگر خوردنی ها دارای احکامی است که به شرح زیر تقدیم می‎شود.

ماهی مرده‎ای که معلوم نیست آن را زنده از آب گرفته‎اند یا مرده، اگر در دست مسلمان باشد[۱] حلال است. و اگر در دست کافر باشد اگر چه بگوید آن را زنده گرفته‎ام، حرام است.[۲]

خوردن ماهی زنده اشکالی ندارد.[۳]

اگر ماهی زنده را بریان کنند، [۴]یا در بیرون آب پیش از جان دادن بکشند، خوردن آن اشکال ندارد. [۵]

--------------------------

پی نوشت:

[۱] آیت الله سیستانی، و در آن تصرفی می کند که دلیل بر حلال بودن آن است مانند فروختن یا خوردن حلال است./ آیت الله صافی گلپایگانی، اگر با آن معامله ماهی حلال بنماید، حلال است.
[۲] آیت الله بهجت، مگر آنکه از حرف یا از راه دیگر علم یا اطمینان حاصل شود./ آیت الله سیستانی، مگر آنکه انسان اطمینان کند که او را زنده از آب گرفته است./ آیت الله صافی گلپایگانی، مگر آنکه اطمینان یا یقین حاصل کند یا اینکه دو نفر شاهد عادل گواهی دهند که راست می گوید./ آیت الله مکارم شیرازی، اگر ماهی از بازار مسلمانان یا از دست مسلمانی گرفته شود، حلال است، هرچند معلوم نباشد که آن را زنده از آب گرفته اند یانه و جستجو لازم نیست. ولی اگر از کافری گرفته باشد و معلوم نباشد که ماهی زنده از آب گرفته شده یا زنده به دام افتاده یانه، حرام است.
[۳] آیت الله بهجت، خوردن ماهی زنده، بنابر احوط جایز نیست./ آیت الله صافی گلپایگانی، بنابر احتیاط باید از خوردن ماهی زنده خودداری کرد هر چند حلیت آن بعد از گرفتن بعید نیست./ آیت الله مکارم شیرازی، خوردن ماهی های کوچک زنده اشکال دارد مگر برای درمان.
[۴] آیت الله صافی گلپایگانی، احتیاط آن است که از خوردن آن خودداری کرد هر چند حلیت آن بعید نیست.
[۵] رساله توضیح المسائل شش مرجع، مسئله